Οι κρίσεις πανικού αποτελούν μια κοινή και οδυνηρή κατάσταση που μπορεί να έχει σημαντικό αντίκτυπο στην ποιότητα ζωής ενός ατόμου.
Σύμφωνα με την Αμερικανική Ψυχιατρική Εταιρεία (APA, 2013), η κρίση πανικού ορίζεται ως ένα ξαφνικό και απροσδόκητο επεισόδιο έντονου φόβου ή δυσφορίας που κορυφώνεται μέσα σε λίγα λεπτά και συνοδεύεται από σωματικά και ψυχολογικά συμπτώματα όπως εφίδρωση, αίσθημα παλμών-γρήγορος καρδιακός ρυθμός και δυσκολία αναπνοής. Άλλα συμπτώματα είναι πόνος στο στήθος, ρίγη ή έξαψη, αίσθημα πνιγμού, αίσθημα ζάλης, ναυτίας ή τάση για λιποθυμία. Ναυτία ή κοιλιακό άλγος. Μούδιασμα ή μυρμήγκιασμα, αίσθημα παλμών και εφίδρωση. (APA, 2013)
*Το παρόν άρθρο αποτελεί μέρος της έρευνας μου, στα πλαίσια της διπλωματικής μου εργασίας στην Ιατρική Θεσσαλίας & ΕΑΠ, που πραγματοποιήθηκε και πρωτοδημοσιεύθηκε το 2020, με τη συνδρομή 100 άτυπων φροντιστών και φροντιστριών χρόνιων ασθενών, με θέμα το ”Ψυχικό κόστος των άτυπων φροντιστών χρόνιων ασθενών
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο οργανισμό υγείας το 1948: ΄΄η υγεία καθορίζεται όχι μόνο από την απουσία ασθένειας και αναπηρίας αλλά και από την ύπαρξη σωματικής, κοινωνικής και ψυχικής ευημερίας΄΄.
Σημαντικά εργαλεία που εξειδικεύονται στη μέτρηση της ποιότητας ζωής ασθενών και πιο συχνά χρησιμοποιούμενες κλίμακες μέτρησης είναι η κλίμακα Short form-36(SF-36) όπου μελετά διαστάσεις όπως τη σωματική λειτουργία, τις φυσικές δυνατότητες, τονσωματικό πόνο που υφίστανται ο ασθενής, τη γενική υγεία, τη κοινωνική δραστηριότητα και τη ψυχική υγεία (Theofilou, 2013). Μια άλλη καθιερωμένη κλίμακα μέτρησης της ποιότητας ζωής είναι το World Health Organization Quality of Life (WHOΟQL-BREF) όπου διερευνά τέσσερις βασικές διαστάσεις όπως τη σωματική και ψυχική υγεία τις κοινωνικές σχέσεις και το περιβάλλον του ασθενούς (Ginieri-Coccossis et al., 2008).
*πρωτοδημοσιεύθηκε στην Περιοδική Επιστημονική Έκδοση της Ελληνικής Εταιρείας Συμβουλευτικής “Η Συμβουλευτική σήμερα” – 1ο τεύχος, Ιούλιος 2021
«Ο φόβος των γηρατειών γεννιέται από τη συνειδητοποίηση ότι δεν ζεις σήμερα τη ζωή που θα ήθελες. Είναι ισοδύναμος με την αίσθηση ότι καταχράσαι το παρόν».
Susan Sontag 1961
Μιλώντας για τη γήρανση
Εκκινώντας με έναν ορισμό γήρας, γήρανση ή αλλιώς Τρίτη ηλικία στις δυτικές κοινωνίες ορίζεται ως η περίοδος, το στάδιο το οποίο χαρακτηρίζεται από την φθίνουσα πορεία των βιολογικών λειτουργιών μας καθότι έρχεται πιο κοντά στο θάνατο. Το γήρας σύμφωνα με τα κριτήρια του Strehler είναι φυσιολογική διαδικασία εξέλιξης, καθολική (universal), εγγενής (intrinsic), προοδευτική (progressive) και μη αναστρέψιμη (deleterious). Μειώνεται προοδευτικά η προσαρμοστικότητα (adaptability), η ευαισθησία (less sensitive), η ακρίβεια (less accurate) και η αντοχή (less well sustained) του οργανισμού. Πρόκειται για την βιολογική διαδικασία κατά την οποία τα κύτταρα ενός οργανισμού ωριμάζουν και σταδιακά πεθαίνουν και γίνεται λόγος για τις ηλικίες από 65 ετών και άνω. Επιπλέον, τα ηλικιωμένα άτομα δεν αποτελούν μια ενιαία κατηγορία, αλλά με βάση τα επιβεβλημένα χρονολογικά όρια θα μπορούσαν να διαχωριστούν στα νεότερα ηλικιωμένα άτομα (young old, 60 έως 74 ετών), στα προχωρημένης ηλικίας άτομα (mid old, 75 έως 84 ετών) και τα υπερήλικα άτομα (oldest old, 85 ετών κ.ε.). (Kαρανικόλα, κ.α., 2018)
Στη διάρκεια της εκπαίδευσης μου στο ψυχολογικό κέντρο Χανιών χρειαζόταν να πραγματοποιήσω 160 ώρες εθελοντικής εργασίας σε μια δομή ψυχικής υγείας ως μια από τις προϋποθέσεις αποφοίτησης μου ως σύμβουλος ψυχικής υγείας/ψυχοθεραπεύτρια.
Είχα την ευκαιρία αυτές τις ώρες να τις πραγματοποιήσω στο βραδινό συμβουλευτικό σταθμό απεξάρτησης Κεθεα Διάβαση. Παρόλο που οι απαιτούμενες ώρες εθελοντικής μου εργασίας συμπληρώθηκαν σε διάστημα 6 μηνών αποφάσισα να παραμείνω για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Ο συμβουλευτικός σταθμός απεξάρτησης Κεθεα Διάβαση αποτέλεσε τη δυνατότητα να έρθω σε επαφή με μεγάλο αριθμό εξυπηρετούμενων με κύριο αίτημα την απεξάρτηση από τις ουσίες, έχοντας την ευκαιρία να εμβαθύνω στην κλινική και θεραπευτική αντιμετώπιση αλλά και να εκπαιδευτώ σε ομάδες κινητοποίησης των μελών, σε δράσεις και διαδικασίες με μέλη του προγράμματος και ενημερωτικές δράσεις.
Η κατάθλιψη αποτελεί στις μέρες μας ένα συχνό φαινόμενο που επηρεάζει το 10% του πληθυσμού παγκοσμίως1. Αποτελεί μια νόσο που δύναται να επιφέρει σημαντικές επιβαρυντικές αλλαγές στη λειτουργικότητα ενός ατόμου καθώς παρουσιάζει έναν σημαντικό αριθμό συμπτωμάτων όπως διαταραγμένο ύπνο-αυπνία, απώλεια όρεξης, κόπωση, κακή συγκέντρωση, ψυχοκοινωνικές αλλαγές, αρνητικές σκέψεις και συναισθήματα, μειωμένα συναισθήματα αυτοεκτίμησης, μειωμένη σεξουαλική ορμή, απώλεια ενδιαφέροντας συμμετοχής σε δραστηριότητες και κάποιες φορές αν το άτομο διανύει μείζον καταθλιπτικό επεισόδιο ακόμη και αυτοκτονικό ιδεασμό.